Klasyfikacja powiatów województwa dolnośląskiego

 

W przestrzeni jednostek samorządu terytorialnego – gmin i powiatów – województwa dolnośląskiego obserwuje się wyraźne zróżnicowanie natężenia wybranych zjawisk społeczno-gospodarczych. W niniejszej części opracowania zaprezentowane zostaną klasyfikacje powiatów województwa dolnośląskiego ze względu na ważniejsze sfery (obszary) działalności jednostek samorządu terytorialnego oraz sytuację społeczno-gospodarczą.

 

Badanie składa się z dwóch części. W części pierwszej sporządzono klasyfikacje powiatów w ramach wyodrębnionych obszarów tematycznych. W drugiej części opracowano ranking, a następnie klasyfikację powiatów ze względu na wszystkie badane aspekty łącznie.

Celem badania było wskazanie grup powiatów wyróżniających się spośród innych w 2006 roku pod względem poziomu wybranych zjawisk w następujących aspektach:

•           potencjał  demograficzny,

•           infrastruktura społeczna,

•           zasoby mieszkaniowe,

•           infrastruktura techniczna,

•           gospodarka regionu,

•           sytuacja finansowa gmin i powiatów.

 

Każdy aspekt został scharakteryzowany za pomocą wybranych zmiennych diagnostycznych. Przy wyborze zmiennych kierowano się ich przydatnością dla charakterystyki sytuacji społeczno-gospodarczej powiatu jako całości, ze szczególnym uwzględnieniem specyficznych sfer działalności jednostek samorządu terytorialnego. Pod uwagę zostały więc wzięte zmienne charakteryzujące zarówno całkowite zasoby zlokalizowane na obszarze powiatu, jak i opisujące zasoby gminne i powiatowe. Ze względu na dostępność danych o niektórych zjawiskach jedynie na poziomie powiatów oraz dla zachowania przejrzystości prezentacji klasyfikacje i rankingi prowadzono w odniesieniu do obszaru powiatu.

 

Do klasyfikacji powiatów w ramach poszczególnych aspektów wykorzystano medianę1. Mediana, zwana także wartością środkową, to wartość dzieląca daną zbiorowość na dwie równe części tak, że w pierwszej z nich znajdują się jednostki, dla których wartość zmiennej była wyższa lub równa od wartości mediany a w drugiej grupie jednostki, dla których zmienne osiągnęły wartości niższe od wartości mediany. Metoda ta pozwala na wyodrębnienie powiatów z uwagi na poziom zjawiska powyżej (poniżej) mediany. Zaletą klasyfikacji opartej na medianie jest jej odporność na wartości skrajnych obserwacji.

Przy ustalaniu pozycji powiatu dla wybranej zmiennej uwzględniono jej charakter: stymulanta lub destymulata. Stymulantą jest zmienna, dla której wzrost wartości uznawany jest za pozytywny, tzn. wartość maksymalna jest najbardziej korzystna. Destymulantą jest natomiast zmienna, dla której spadek wartości cechy uznawany jest za pozytywny, a wartością najkorzystniejszą jest wartość minimalna. Sytuacją korzystną dla stymulant będzie wartość równa lub większa od mediany, natomiast dla destymulant - wartość mniejsza bądź równa medianie.

Zakładając, że wszystkie zmienne aspektu są  stymulantami klasy zdefiniowano w następujący sposób:

1.      w klasie pierwszej (I) znalazły się powiaty o najkorzystniejszej sytuacji, dla których wszystkie cechy osiągnęły wartość równą lub powyżej mediany,

2.      w klasie drugiej (II) znalazły się powiaty, dla których jedna zmienna przyjęła wartość poniżej mediany,

3.      w klasie trzeciej (III) znalazły się powiaty, dla których dwie zmienne przyjęły wartości poniżej mediany,

4.      w klasie czwartej (IV) znalazły się powiaty o najgorszej sytuacji, dla których wszystkie cechy osiągnęły wartość poniżej mediany.

W tabl. 1(108) - 8(115) przedstawiono wyniki klasyfikacji powiatów z uwagi na poszczególne aspekty. Dla większej czytelności wyników podano wybrane wartości - dla stymulant podano wartości powyżej mediany, dla destymulant - poniżej mediany. Najkorzystniejszą wartość cechy zaznaczono pogrubioną czcionką. Klasy powiatów zobrazowano na rys. 1(39) - rys. 8(46).

Na rys. 9(47) zaprezentowano wyniki klasyfikacji ze względu na pozycję powiatów w ramach wszystkich wyodrębnionych aspektów łącznie.

 

Jako zmienne diagnostyczne obrazujące potencjał demograficzny powiatów wytypowano następujące czynniki:

Najkorzystniejsza sytuacja pod względem struktury demograficznej panowała na terenach powiatów: głogowskiego, oleśnickiego, oławskiego, polkowickiego, trzebnickiego oraz wrocławskiego (por. rys. 1(39)). W powiatach tych wartość wszystkich wskaźników przekroczyła wartość mediany, która wynosiła dla cechy przyrost rzeczywisty ludności na 1000 ludności - -2,64, dla cechy obrazującej relacje liczba osób w wieku produkcyjnym na 100 osób w wieku nieprodukcyjnym - 186,82 oraz dla cechy udział osób młodych do 17 roku życia - 19,9.

Rys. 1(39). Klasy powiatów - potencjał demograficzny

 

                                           Tabl. 1(108). Potencjał demograficzny - klasy powiatów
 

Klasy

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Przyrost rzeczywisty ludności na 1000 ludności

Liczba osób
w wieku produkcyjnym na 100 osób w wieku nieprodukcyjnym

Udział osób w wieku
0-17
w ludności ogółem

I.

głogowski

 6

3

0,01

219,17

20,1

oleśnicki

0,03

186,82

21,2

oławski

1,67

201,10

19,9

polkowicki

0,08

187,23

22,9

trzebnicki

5,53

189,25

21,2

wrocławski

26,59

193,13

21,0

II.

wołowski

 10

2

-1,96

 

20,0

bolesławiecki

1,81

 

20,6

legnicki

1,77

 

20,3

milicki

-2,25

 

22,4

strzeliński

-2,40

 

19,9

średzki

4,85

 

20,9

jeleniogórski

-2,18

196,92

 

Wrocław

-2,05

203,04

 

lubiński

-2,64

210,70

 

złotoryjski

 

196,27

20,2

III.

lubański

8

1

 

 

20,1

lwówecki

 

 

20,5

górowski

 

 

23,2

jaworski

 

190,09

 

świdnicki

 

190,30

 

zgorzelecki

 

190,99

 

Jelenia Góra

 

191,97

 

Legnica

 

200,94

 

IV.

dzierżoniowski

5

0

 

 

 

kłodzki

 

 

 

wałbrzyski

 

 

 

ząbkowicki

 

 

 

kamiennogórski

 

 

 

MEDIANA

-2,64

186,82

19,9

 

Infrastrukturę społeczną rozpatrywano ze względu na poziom wybranych zjawisk z zakresu edukacji, ochrony zdrowia i pomocy społecznej oraz kultury. Jako zmienne diagnostyczne obrazujące poziom i dostępność usług z zakresu edukacji wytypowano następujące czynniki:

 

Dostępność usług z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej określono na podstawie takich zjawisk jak:

 

Jako zmienne charakteryzujące dostępność do instytucji kultury wytypowano:

Wyniki klasyfikacji w ramach poszczególnych aspektów zawarto w tabl. 2(109) - tabl. 4(111) oraz na rys. 2(40) - rys. 4(42).

W analizie dotyczącej aspektu edukacja przyjęto, że zmienne obrazujące liczbę dzieci na 1 miejsce w przedszkolu, wielkość oddziału w szkołach podstawowych i gimnazjach oraz dostępność komputerów w szkołach mają charakter destymulant i ich niższy poziom świadczy o lepszej pozycji powiatu względem innych jednostek.

Najkorzystniejszą sytuację pod względem poziomu i dostępności usług z zakresu wychowania przedszkolnego oraz szkolnictwa odnotowano na terenach czterech powiatów: górowskiego, kłodzkiego, jeleniogórski i ząbkowickiego. Powiaty te charakteryzowały się relatywnie wysoką dostępnością do miejsc w przedszkolach, relatywnie małą liczbą uczniów przypadających na odział w szkołach podstawowych i gimnazjach oraz dużą dostępnością do komputerów w szkołach. Wartość mediany dla zmiennej liczba dzieci w wieku 3-6 lat na 1 miejsce w przedszkolu wynosiła 3,4, co oznacza, że w 50% powiatów liczba dzieci w wieku 3-6 lat na 1 miejsce w przedszkolu była większa 3,4 a w 50 % powiatów była wyższa od mediany. W 50% powiatów liczba dzieci na 1 odział w szkołach podstawowych i gimnazjach była równa lub niższa od 22,6. W 50% powiatów przeciętnie na 1 komputer w szkole przypadało mniej niż 18,6 ucznia.

 

Rys. 2(40). Klasy powiatów - infrastruktura społeczna: edukacja

                                    Tabl. 2(109). Infrastruktura społeczna: edukacja  - klasy powiatów
 

Klasy

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Dzieci w wieku 3-6 lat na 1 miejsce w przedszkolu 

Przeciętna liczba uczniów szkół podstawowych
i gimnazjów  na 1 oddział

Przeciętna liczba uczniów na
1 komputer

I.

ząbkowicki

4

3

1,4

21,5

12,9

górowski

1,9

21,9

14,2

kłodzki

2,0

20,9

13,7

jeleniogórski

2,2

19,7

8,2

II.

zgorzelecki

11

2

1,9

22,1

 

polkowicki

2,1

 

9,9

lubański

2,1

 

15,8

średzki

2,2

20,9

 

wołowski

 

21,4

13,1

świdnicki

 

22,2

13,7

wrocławski

 

20,6

11,8

oławski

 

21,3

15,2

strzeliński

 

22,5

14,2

złotoryjski

 

20,7

10,2

legnicki

 

21,2

13,3

III.

Jelenia Góra

11

1

1,3

 

 

Wrocław

1,4

 

 

dzierżoniowski

1,4

 

 

Legnica

1,5

 

 

lubiński

1,6

 

 

głogowski

1,9

 

 

wałbrzyski

2,0

 

 

lwówecki

 

21,7

 

oleśnicki

 

 

14,7

bolesławiecki

 

 

15,8

milicki

 

21,2

 

IV.

kamiennogórski

3

0

 

 

 

jaworski

 

 

 

trzebnicki

 

 

 

MEDIANA

3,4

22,6

18,6


Najkorzystniejszą sytuację pod względem dostępności do placówek i usług z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej odnotowano na terenie sześciu powiatów ziemskich: jeleniogórskiego, kamiennogórskiego, kłodzkiego, milickiego, trzebnickiego i zgorzeleckiego oraz dwóch miast na prawach powiatu: Jeleniej Góry i Wrocławia. Powiaty te charakteryzowały się wysokim stopniem dostępności do usług z zakresu ochrony zdrowia i pomocy społecznej mierzonym z wykorzystaniem wszystkich wytypowanych cech. W powiatach tych liczba lekarzy na 1000 mieszkańców była wyższa od wartości przeciętnej (mediany) równej 1,34. Również liczba łóżek w szpitalach ogólnych  na 1000 mieszkańców przekraczała wartość przeciętną (medianę) wynosząca 33,1. Ponadto na terenie tych powiatów istniała w większym stopniu rozwinięta sieć zakładów stacjonarnej pomocy społecznej, o czym świadczy wartość wskaźnika  miejsca w zakładach stacjonarnej pomocy społecznej na 1000 ludności powyżej mediany równej 1,87.

Rys. 3(41). Klasy powiatów - infrastruktura społeczna: ochrona zdrowia i pomoc społeczna

 

                                             Tabl. 3(110). Infrastruktura społeczna: ochrona zdrowia
                                                                   i pomoc społeczna - klasy powiatów

 

Klasy

Powiaty

 Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Liczba lekarzy na 1000 mieszkańców

Łóżka w szpitalach ogólnych na 10 tys. ludności

Miejsca w zakładach stacjonarnej pomocy społecznej na 1000 ludności

I.

Jelenia Góra

 8

3

2,36

54,9

2,4

jeleniogórski

1,77

116,3

6,5

kamiennogórski

1,51

99,9

2,9

kłodzki

1,81

48,1

3,6

milicki

1,57

50,5

6,9

trzebnicki

1,39

65,2

3,2

Wrocław

3,90

75,6

1,9

zgorzelecki

1,70

55,8

4,3

II.

Legnica

7

2

2,23

52,9

 

lubański

 

37,6

3,2

lubiński

2,28

55,7

 

lwówecki

 

59,1

5,0

wałbrzyski

1,93

43,3

 

złotoryjski

1,51

57,0

 

III.

dzierżoniowski

 9

1

1,34

 

 

głogowski

 

 

2,9

jaworski

 

 

3,4

legnicki

 

 

11,8

oleśnicki

 

 

4,0

oławski

 

33,1

 

strzeliński

1,36

 

 

wołowski

1,39

 

 

ząbkowicki

 

 

7,8

IV.

bolesławiecki

6

0

 

 

 

górowski

 

 

 

polkowicki

 

 

 

średzki

 

 

 

świdnicki

 

 

 

wrocławski

 

 

 

MEDIANA

1,34

33,10

1,87

 

Najkorzystniejszą sytuację pod względem dostępności do instytucji kultury odnotowano na terenach czterech powiatów: kłodzkiego, lubańskiego, jaworskiego i bolesławieckiego. Powiaty te charakteryzowały się najwyższą liczbą woluminów księgozbiorów bibliotek na 1000 ludności, największą liczbą sal kinowych i muzeów na 100 tys. mieszkańców (wartości wszystkich zmiennych powyżej mediany).

Rys. 4(42). Klasy powiatów - infrastruktura społeczna: kultura

 

                           Tabl. 4(111). Infrastruktura społeczna: kultura - klasy powiatów
 

Klasy

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Księgozbiór bibliotek na 1000 ludności

Liczba sal w kinach stałych na 100 tys. ludności

Liczba muzeów łącznie
z oddziałami na 100 tys. ludności

I.

kłodzki

4

3

5 935,2

3,0

1,8

 lubański

5 049,0

3,5

1,8

 jaworski

4 787,1

1,9

3,8

 bolesławiecki

4 338,7

3,4

1,1

 

II.

 

lwówecki

13

2

5 981,6

 

4,2

 złotoryjski

5 804,5

2,2

 

 legnicki

4 687,4

 

3,8

 jeleniogórski

4 640,6

 

7,8

 ząbkowicki

4 526,0

 

2,9

 polkowicki

4 423,8

3,3

 

 średzki

4 281,3

 

2,0

 zgorzelecki

4 279,3

3,2

 

 wałbrzyski

 

3,2

1,6

 kamiennogórski

 

2,1

2,2

 świdnicki

 

1,9

1,9

 Jelenia Góra

 

4,6

4,6

 Wrocław

 

3,8

1,7

III.

górowski

7

1

4 624,3

 

 

 wrocławski

4 509,6

 

 

 milicki

4 166,0

 

 

 dzierżoniowski

 

1,9

 

 Legnica

 

1,9

 

 lubiński

 

1,9

 

 głogowski

 

 

1,1

IV.

strzeliński

5

0

 

 

 

 wołowski

 

 

 

 oleśnicki

 

 

 

 trzebnicki

 

 

 

 oławski

 

 

 

MEDIANA

4 166,0

1,9

1,1

 

 

Jako zmienne diagnostyczne obrazujące zasoby mieszkaniowe powiatów wytypowano następujące czynniki:

Najkorzystniejszą sytuację pod względem wielkości zasobów mieszkaniowych, w tym komunalnych, odnotowano na terenie pięciu powiatów ziemskich: jeleniogórskiego, kłodzkiego, lubańskiego, ząbkowickiego, zgorzeleckiego oraz trzech miast na prawach powiatu: Jeleniej Góry, Wrocławia i Legnicy. W powiatach tych na 1 mieszkańca przypadała największa powierzchnia użytkowa mieszkań, w tym komunalnych oraz oddano do użytku relatywnie największą liczbę mieszkań.

Rys. 5(43). Klasy powiatów - zasoby mieszkaniowe

 

                        Tabl. 5(112). Zasoby mieszkaniowe - klasy powiatów
 

Klasy

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania w m2 na 1 osobę

Przeciętna powierzchnia użytkowa mieszkania gminnego w m2 na 1 osobę

Liczba mieszkań oddanych do użytku na 1000 ludności

I.

jeleniogórski

8

3

26,4

2,72

349,44

kłodzki

24,1

3,54

364,56

lubański

23,3

2,55

342,66

ząbkowicki

25,0

2,32

337,39

zgorzelecki

23,5

2,08

348,11

Jelenia Góra

24,3

4,80

384,88

Legnica

23,7

6,00

379,01

Wrocław

23,6

4,18

394,75

II.

dzierżoniowski

6

2

 

3,11

364,02

kamiennogórski

 

4,52

351,84

legnicki

24,3

2,03

 

lwówecki

25,5

 

344,76

świdnicki

 

3,66

350,40

wałbrzyski

 

6,37

390,60

III.

bolesławiecki

9

1

24,1

 

 

głogowski

 

 

332,46

jaworski

 

3,07

 

lubiński

 

 

340,75

strzeliński

23,6

 

 

średzki

23,8

 

 

trzebnicki

24,7

 

 

wrocławski

28,1

 

 

złotoryjski

 

3,26

 

IV.

górowski

6

0

 

 

 

milicki

 

 

 

oleśnicki

 

 

 

oławski

 

 

 

polkowicki

 

 

 

wołowski

 

 

 

MEDIANA

23,3

2,03

332,46

 

Jako zmienne diagnostyczne obrazujące wykorzystanie infrastruktury technicznej na obszarze powiatów wytypowano następujące czynniki:

Najlepszy dostęp do infrastruktury technicznej był na obszarach czterech powiatów ziemskich:  świdnickiego, oławskiego, wałbrzyskiego i głogowskiego oraz trzech miast na prawach powiatu: Wrocławia, Jeleniej Góry i Legnicy. W powiatach tych istniała relatywnie dobrze rozwinięta sieć wodociągowa, kanalizacyjna i gazowa, wyrażona wysokim udziałem osób korzystających z sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i gazowej. W 50% powiatów udział osób korzystających z sieci wodociągowej w relacji do ludności ogółem wynosił powyżej 89,3%. W 50% powiatów udział osób korzystających z sieci kanalizacyjnej w relacji do ludności ogółem był wyższy od 58,6%. W 50% powiatów udział osób korzystających z sieci gazowej w relacji do ludności ogółem wynosił powyżej 47,3%.

Rys. 6(44). Klasy powiatów - infrastruktura techniczna

 

                     Tab. 6(113). Infrastruktura techniczna - klasy powiatów
 

Klasy

 

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Ludność korzystająca
z sieci wodociągowej

Ludność korzystająca
z sieci kanalizacyjnej

Ludność korzystająca
z sieci gazowej

w % ogółu

I.

głogowski

 7

3

95,5

83,8

76,8

Jelenia Góra

96,2

82,3

90,4

Legnica

97,9

89,3

93,8

oławski

95,7

64,6

56,4

świdnicki

93,4

64,0

65,1

wałbrzyski

94,9

64,6

79,9

Wrocław

95,8

87,1

90,0

II.

wołowski

 9

2

93,4

 

48,4

bolesławiecki

 

65,3

47,3

dzierżoniowski

 

66,1

78,2

jaworski

 

65,8

56,0

kamiennogórski

 

59,4

53,6

lubiński

 

91,5

79,5

oleśnicki

93,1

58,6

 

polkowicki

 

73,8

56,8

zgorzelecki

92,6

66,8

 

III.

górowski

 6

1

92,1

 

 

kłodzki

 

 

49,4

lubański

98,1

 

 

milicki

89,3

 

 

średzki

94,5

 

 

trzebnicki

91,4

 

 

IV.

jeleniogórski

 7

0

 

 

 

legnicki

 

 

 

lwówecki

 

 

 

strzeliński

 

 

 

wrocławski

 

 

 

ząbkowicki

 

 

 

złotoryjski

 

 

 

MEDIANA

89,3

58,6

47,3

 

 

Jako zmienne diagnostyczne obrazujące gospodarkę powiatów wytypowano następujące czynniki:

Ze względu na tajemnicę statystyczną w tabl. 7(114) nie podano wartości o produkcji sprzedanej przemysłu dla powiatów lubińskiego i polkowickiego.

Najkorzystniejszą sytuacją gospodarczą charakteryzowały się  cztery powiaty ziemskie:  świdnicki, oławski, wrocławski, lubiński oraz dwa miasta na prawach powiatu: Wrocław i Legnica. W powiatach tych funkcjonowało relatywnie dużo podmiotów gospodarczych (ponad 85 podmiotów na 1000 ludności), zrealizowano wysokie inwestycje w przedsiębiorstwach (ponad 1 927 zł na 1 mieszkańca) oraz osiągnięto jedną z wyższych wartości produkcji sprzedanej przemysłu (ponad 11 419 zł na 1 mieszkańca).

 

Rys. 7(45). Klasy powiatów - gospodarka regionu

 

                    Tabl. 7(114). Gospodarka regionu - klasy powiatów
 

Klasy

 

Powiaty

Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Podmioty zarejestrowane w rejestrze REGON na 1000 ludności

Nakłady inwestycyjne w przedsiębiorstwach na 1 mieszkańca

Produkcja sprzedana przemysłu na 1 mieszkańca

w zł

I.

wrocławski

6

3

87

14 535

22 883

oławski

89

7 505

32 660

lubiński

89

2 394

#

świdnicki

106

2 785

15 509

Legnica

120

4 412

15 725

Wrocław

146

5 181

19 673

II.

głogowski

10

2

91

2 677

 

dzierżoniowski

100

 

11 495

wałbrzyski

112

 

35 230

jeleniogórski

115

2 241

 

Jelenia Góra

136

 

11 419

oleśnicki

 

1 927

16 278

strzeliński

 

2 202

12 628

wołowski

 

2 754

27 919

zgorzelecki

 

4 865

30 740

polkowicki

 

10 008

#

III.

złotoryjski

7

1

85

 

 

ząbkowicki

87

 

 

lubański

87

 

 

kłodzki

113

 

 

milicki

 

1 973

 

bolesławiecki

 

2 726

 

średzki

 

 

21 373

IV.

górowski

6

0

 

 

 

jaworski

 

 

 

kamiennogórski

 

 

 

legnicki

 

 

 

lwówecki

 

 

 

trzebnicki

 

 

 

MEDIANA

85

1 927

11 419

 

 

 

 

Jako zmienne diagnostyczne obrazujące sytuację finansową gmin i powiatów wytypowano następujące czynniki:

Najkorzystniejszą sytuacją finansową charakteryzowały się jednostki samorządu terytorialnego położone na obszarach pięciu powiatów ziemskich: bolesławieckim, głogowskim, legnickim, lubińskim, wałbrzyskim i trzech miast na prawach powiatu: Jeleniej Góry, Legnicy, Wrocławia. Powiaty klasy pierwszej to jednostki charakteryzujące się najwyższymi dochodami budżetów gmin i powiatów per capita (powyżej 2 700,46 zł), największą samodzielnością dochodową (wyrażoną udziałem dochodów własnych w dochodach ogółem powyżej 50,0%) oraz  najwyższą aktywnością inwestycyjną (mierzoną wydatkami majątkowymi per capita powyżej 574,19 zł).

 

Rys. 8(46). Klasy powiatów - finanse samorządowe

 

 

                   Tabl. 8(115). Finanse samorządowe - klasy powiatów
 

Klasy

Powiaty

 Liczebność klasy

Liczba cech powyżej mediany

Dochody budżetów gmin, miast na prawach powiatów i powiatów na 1 mieszkańca w zł

Udział dochodów własnych gmin, miast na prawach powiatów, powiatów w dochodach ogółem w %

Wydatki majątkowe gmin, miast na prawach powiatów, powiatów na 1 mieszkańca w zł

I.

 bolesławiecki

8

3

2 761,52

53,7

1 002,61

 głogowski

3 071,71

62,7

574,19

 Jelenia Góra

2 987,58

58,7

584,78

 Legnica

2 906,01

58,2

852,76

 legnicki

3 114,35

49,8

679,67

 lubiński

3 067,57

69,4

975,32

 wałbrzyski

3 202,07

54,7

1 064,86

 Wrocław

3 227,74

80,5

602,07

II.

 kłodzki

7

2

2 874,01

 

577,61

 lubański

2 975,46

 

761,37

oleśnicki

4 948,72

 

1 215,79

 wrocławski

 

67,4

790,58

ząbkowicki

2 889,53

 

942,94

zgorzelecki

2 877,12

63,8

 

złotoryjski

3 836,85

 

844,22

III.

jeleniogórski

7

1

 

55,4

 

oławski

 

60,3

 

polkowicki

 

77,7

 

strzeliński

 

 

680,25

średzki

 

50,6

 

świdnicki

 

54,4

 

trzebnicki

2 700,46

 

 

IV.

dzierżoniowski

7

0

 

 

 

górowski

 

 

 

jaworski

 

 

 

kamiennogórski

 

 

 

lwówecki

 

 

 

milicki

 

 

 

wołowski

 

 

 

 MEDIANA 

2 700,46

50,0

574,19

 

 

Tabl. 9(116) zawiera lokaty (numery klas) powiatów w poszczególnych aspektach. Klasa I oznacza najwyższą lokatę, klasa IV – najniższą. Powiaty uporządkowano biorąc pod uwagę ich przynależność do klasy w poszczególnych aspektach za pomocą metody porządkowania liniowego. Do obliczenia syntetycznych mierników rozwoju wykorzystano uogólnioną miarę odległości (GDM)2. Najwyższą lokatę zajmuje miasto Wrocław, najniższą – powiat górowski.

 

                    Tabl. 9(116). Ranking powiatów

 

Powiatya

Pozycja

Potencjał demograficzny

Infrastruktura społeczna

Zasoby mieszkaniowe

Infrastruktura techniczna

 Gospodarka regionu

Sytuacja finansowa

edukacja

ochrona zdrowia i pomoc społeczna

kultura

Wrocław

1

II

III

I

II

I

I

I

I

zgorzelecki

2

III

II

I

II

I

II

II

II

Jelenia Góra

3

III

III

I

II

I

I

II

I

kłodzki

4

IV

I

I

I

I

III

III

II

Legnica

5

III

III

II

III

I

I

I

I

jeleniogórski

6

II

I

I

II

I

IV

II

III

lubański

7

III

II

II

I

I

III

III

II

wałbrzyski

8

IV

III

II

II

II

I

II

I

lubiński

9

II

III

II

III

III

II

I

I

świdnicki

10

III

II

IV

II

II

I

I

III

głogowski

11

I

III

III

III

III

I

II

I

złotoryjski

12

II

II

II

II

III

IV

III

II

bolesławiecki

13

II

III

IV

I

III

II

III

I

oławski

14

I

II

III

IV

IV

I

I

III

polkowicki

15

I

II

IV

II

IV

II

II

III

legnicki

16

II

II

III

II

II

IV

IV

I

ząbkowicki

17

IV

I

III

II

I

IV

III

II

wrocławski

18

I

II

IV

III

III

IV

I

II

oleśnicki

19

I

III

III

IV

IV

II

II

II

średzki

20

II

II

IV

II

III

III

III

III

wołowski

21

II

II

III

IV

IV

II

II

IV

strzeliński

22

II

II

III

IV

III

IV

II

III

kamiennogórski

23

IV

IV

I

II

II

II

IV

IV

dzierżoniowski

24

IV

III

III

III

II

II

II

IV

trzebnicki

25

I

IV

I

IV

III

III

IV

III

milicki

26

II

III

I

III

IV

III

III

IV

lwówecki

27

III

III

II

II

II

IV

IV

IV

jaworski

28

III

IV

III

I

III

II

IV

IV

górowski

29

III

I

IV

III

IV

III

IV

IV

 

a Łącznie z miastami na prawach powiatu.

 

Na podstawie wartości syntetycznych mierników rozwoju, wyznaczono 4 klasy powiatów metodą trzech średnich3 - rys. 9(47). Klasę 1 reprezentują powiaty o najwyższej pozycji, klasę 4 – o najniższej. W klasie powiatów, które we wszystkich aspektach ze względu na wytypowane zmienne plasowały się na wysokich pozycjach znalazły się wszystkie miasta na prawach powiatów (w kolejności Wrocław, Jelenia Góra, Legnica) oraz cztery powiaty ziemskie: zgorzelecki, kłodzki, jeleniogórski i lubański. W ostatniej klasie znalazły się natomiast następujące powiaty: kamiennogórski, dzierżoniowski, trzebnicki, milicki, lwówecki, jaworski i górowski.

 

 

 

Rys. 9(47). Klasyfikacja OGÓLNA powiatów

 

 


1.  Strahl D. (red.), Metody oceny rozwoju regionalnego, Wyd. AE, Wrocław 2006.

2. Walesiak M., Uogólniona miara odległości w statystycznej analizie wielowymiarowej, Wyd. AE, Wrocław 2006.

3. Nowak E., Metody taksonomiczne w klasyfikacji obiektów gospodarczych, PWE,  Warszawa, 1990, s. 92-94.

 

Powrót do początku