Województwo dolnośląskie utworzone zostało w 1999 roku w wyniku reformy administracyjnej państwa, jako jedna z 16 jednostek samorządu terytorialnego szczebla wojewódzkiego. Od momentu utworzenia województwa dolnośląskiego jego organizacja terytorialna uległa następującym zmianom:
zmiana statusu miasta Wałbrzycha z miasta na prawach powiatu na gminę miejską wchodzącą w skład gmin powiatu wałbrzyskiego (tzw. ziemskiego) - z dniem 1.01.2003 r. (Dz.U. Nr 191, poz.1594 z 2002 r.),
Obecna organizacja terytorialna województwa dolnośląskiego obejmuje (por. rys 1):
26 powiatów (tzw. ziemskich),
169 gmin, z czego 78 gmin wiejskich, 55 gmin miejsko-wiejskich, 33 miejskie i 3 miasta na prawach powiatu (tzw. powiaty grodzkie - na rys. 1 wyróżnione ciemniejszym kolorem).
Rys. 1. PODZIAŁ TERYTORIALNY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO
W tabl. 1 przedstawiona została struktura organizacji terytorialnej województwa dolnośląskiego z uwzględnieniem typu gminy (miejska, wiejska, miejsko-wiejska) oraz jednostek pomocniczych gminy (sołectwa). W tabl. 2 i tabl. 3 pokazano zróżnicowanie gmin i powiatów ze względu na liczbę ludności i powierzchnię. Na wykresach natomiast przedstawione zostały grupy gmin (rys. 2) i powiatów (rys. 3) wyodrębnione ze względu na powierzchnię.
Tabl. 1.
Struktura organizacji terytorialnej
w 2006 roku
układ tablicy do pobrania:
powiatowy
Wyszczególnienie | Gminy | Sołectwa | |||
ogółem | miejskie |
miejsko- wiejskie |
wiejskie | ||
POLSKA |
2 478 |
307 |
582 |
1 589 |
40 348 |
DOLNOŚLĄSKIE |
169 |
36 |
55 |
78 |
2 297 |
Tabl. 2. GMINY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO WEDŁUG POWIERZCHNI I LICZBY LUDNOŚCI w 2006 roku
Wyszczególnienie | Razem | Powierzchnia w km 2 | |||||
poniżej 50,0 |
50,0-79,9 | 80,0-119,9 | 120,0-149,9 | 150,0-179,9 |
180,0 i więcej |
||
RAZEM | 169 | 33 | 24 | 43 | 27 | 15 | 27 |
poniżej 5 000 | 33 | 5 | 13 | 12 | 3 | - | - |
5 000 - 9 999 | 69 | 8 | 8 | 24 | 15 | 5 | 9 |
10 000 - 14 999 | 24 | 3 | 2 | 4 | 5 | 5 | 5 |
15 000 - 19 999 | 13 | 2 | - | 1 | 1 | 2 | 7 |
20 000 i więcej | 30 | 15 | 1 | 2 | 3 | 3 | 6 |
Rys. 2. Gminy województwa dolnośląskiego według powierzchni w km2 w 2006 roku
Zawonia |
|||||
Lądek-Zdrój |
|||||
Przeworno |
|||||
Udanin |
|||||
Stoszowice |
|||||
Pieńsk |
|||||
Stara Kamienica |
|||||
Warta Bolesławiecka |
|||||
m. Jelenia Góra |
|||||
Przemków |
|||||
Siekierczyn |
Dziadowa Kłoda |
||||
Platerówka |
Pielgrzymka |
||||
Olszyna |
Leśna |
||||
Piechowice |
Wisznia Mała |
||||
Lubin |
Prochowice |
||||
Karpacz |
Paszowice |
||||
Kowary |
Cieszków |
Kobierzyce |
Osiecznica |
||
Nowa Ruda m. |
Święta Katarzyna |
Męcinka |
Milicz |
||
Bielawa |
|
Borów |
Bierutów |
Bystrzyca Kłodzka |
|
Głogów m. |
Walim |
Kondratowice |
Ząbkowice Śląskie |
Węgliniec |
|
Kudowa-Zdrój |
Ciepłowody |
Kamieniec Ząbkowicki |
Stronie Śląskie |
Wołów |
|
Wojcieszów |
Gaworzyce |
Marcinowice |
Kostomłoty |
m. Wrocław |
|
Świebodzice |
Mieroszów |
Sulików |
Syców |
Żmigród |
|
Oława |
Szklarska Poręba |
Domaniów |
Złotoryja |
Lubin |
|
Boguszów-Gorce |
Złoty Stok |
Brzeg Dolny |
Strzegom |
Bolesławiec w. |
|
Kłodzko m. |
Ruja |
Jeżów Sudecki |
Lubań |
Gromadka |
|
Bolesławiec m. |
Bardo |
Kunice |
Wiązów |
Góra |
|
Duszniki-Zdrój |
Mściwojów |
Wądroże Wielkie |
Dzierżoniów w. |
Kłodzko w. |
|
Świdnica |
Niemcza |
Mysłakowice |
Radków |
Miękinia |
Wińsko |
Oleśnica |
Żukowice |
Żarów |
Nowa Ruda w. |
Krośnice |
Oleśnica |
Piława Górna |
Krotoszyce |
Międzybórz |
Lubawka |
Kąty Wrocławskie |
Lwówek Śląski |
Świeradów-Zdrój |
Jaworzyna Śląska |
Stare Bogaczowice |
Zgorzelec |
Nowogrodziec |
Oława |
Dzierżoniów m. |
Gryfów Śląski |
Miłkowice |
Sobótka |
Strzelin |
Chojnów |
Jawor |
Czarny Bór |
Wleń |
Bogatynia |
Twardogóra |
Ziębice |
Kamienna Góra m. |
Pęcław |
Dobromierz |
Szczytna |
Polkowice |
Chocianów |
Jedlina-Zdrój |
Pieszyce |
Legnickie Pole |
Dobroszyce |
Jelcz-Laskowice |
Rudna |
Polanica-Zdrój |
Jerzmanowa |
Głogów w. |
Lubomierz |
Ścinawa |
Środa Śląska |
Lubań |
Głuszyca |
Wałbrzych |
Kotla |
Świerzawa |
Długołęka |
Zgorzelec |
Janowice Wielkie |
Radwanice |
Łagiewniki |
Kamienna Góra w. |
Świdnica |
Szczawno-Zdrój |
Jordanów Śląski |
Czernica |
Jemielno |
Prusice |
Trzebnica |
Złotoryja |
m. Legnica |
Mietków |
Zagrodno |
Oborniki Śląskie |
Wąsosz |
Zawidów |
Malczyce |
Podgórzyn |
Grębocice |
Bolków |
Międzylesie |
Chojnów |
Lewin Kłodzki |
Marciszów |
Żórawina |
Niechlów |
Mirsk |
Liczba |
24 | 43 | 27 | 15 | 27 |
poniżej 50,0 | 50,0-79,9 | 80,0-119,9 | 120,0-149,9 | 150,0-179,9 | 180,0 i więcej |
Kolory oznaczają: czerwony - gmina miejska, bordowy - miasto na prawach powiatu, zielony - gmina wiejska, niebieski - gmina miejsko-wiejska. Dodatkowo dla gmin miejskich i wiejskich o tej samej nazwie dołączono oznaczenia: m. dla miejskiej i w. dla wiejskiej.
Tabl. 3. POWIATY WOJEWÓDZTWA DOLNOŚLĄSKIEGO WEDŁUG POWIERZCHNI I LICZBY LUDNOŚCI w 2006 roku
Wyszczególnienie | Razem | Powierzchnia w km 2 | |||||
poniżej 500,0 |
500,0-599,9 | 600,0-699,9 | 700,0-799,9 | 800,0-899,9 |
900,0 i więcej |
||
RAZEM | 26 | 4 | 4 | 3 | 8 | 2 | 5 |
poniżej 50 000 | 8 | 1 | 1 | 2 | 4 | - | - |
50 000 - 74 999 | 7 | 1 | 2 | 1 | 2 | 1 | - |
75 000 - 99 999 | 4 | 1 | - | - | - | 1 | 2 |
100 000 - 149 999 | 4 | 1 | - | - | 1 | - | 2 |
150 000 i więcej | 3 | - | 1 | - | 1 | - | 1 |
Rys. 3. Powiaty województwa dolnośląskiego według powierzchni w km2 w 2006 roku
polkowicki |
|||||
legnicki |
|||||
świdnicki |
|||||
górowski |
kłodzki |
||||
dzierżoniowski |
jaworski |
milicki |
bolesławiecki |
||
głogowski |
złotoryjski |
wołowski |
lubiński |
wrocławski |
|
lubański |
oławski |
jeleniogórski |
lwówecki |
zgorzelecki |
oleśnicki |
kamiennogórski |
wałbrzyski |
strzeliński |
średzki |
ząbkowicki |
trzebnicki |
Liczba |
4 | 3 | 8 | 2 | 5 |
poniżej 500,0 | 500,0-599,9 | 600,0-699,9 | 700,0-799,9 | 800,0-899,9 | 900,0 i więcej |